Deze blog schrijf ik als partner van m’n man met autisme, maar de stoplichtmethode kan ook bij kinderen worden gebruikt of bij mensen die vanwege iets anders problemen met prikkelverwerking hebben.

Ik zie regelmatig de term licht autistisch voorbijkomen op internet, maar ik vraag me af of dat werkelijk bestaat. Kan het brein maar een beetje autistisch zijn? Of is het zo dat als een partner of kind voor een ander een beetje of licht autistisch lijkt, dat er dan veel te veel gemaskeerd wordt? Op de tenen wordt gelopen om in het beeld van ‘geaccepteerd’ te passen? Dat stuit in de buitenwereld op de minste problemen, dus ik snap wel dat dat dan een optie is. Een onbewust gekozen optie wellicht…

Met een ZE worden zoveel welwillende partners verschrikkelijk tekortgedaan.

Nog steeds schrik ik ervan als ik dat advies tegenkom. Is het hebben van een partner met autisme zo vreselijk? Zo vreselijk om zonder blikken of blozen Run! te roepen? Kun je dat überhaupt zomaar roepen zonder mensen echt te kennen? Vaak slechts gebaseerd op een paar alinea's op internet en gehoord vanuit 1 kant? Kan dat? Mag dat? Het gebeurt, dus het kan, maar of het heel wenselijk is...

Het autisme van je partner en de gevolgen voor de relatie accepteren, dat lukt niet zomaar. Waar ik ooit dacht dat ik het volledig aanvaard had, bleek dat maar een schijntje te zijn van wat er de jaren daarna nog aan begrip en acceptatie volgde. En zelfs nu, elkaar 37 jaar kennend en 17 jaar wetend van z’n autisme, zelfs nu leer ik nog bij. Over mezelf, over m’n man, over onze wisselwerking, over autisme.

Vind jij dat je altijd sterk moet zijn en dat je de wereld op je schouders moeten kunnen dragen? Dan ga je waarschijnlijk regelmatig over je eigen grenzen heen. Als je constant in de zorg- of overleefmodus staat en je niet naar je eigen lichaam luistert, dan komt vroeg of laat het moment dat het niet meer lukt. Het moment dat je instort, samen met al je goede bedoelingen…

Jaren geleden zag ik op tv een programma over relaties. 4 Koppels die waren vastgelopen volgden samen relatietherapie. Dat deden ze niet met de eigen partner, maar er werd samen met de partner van een ander koppel een tijdelijk nieuw koppel gevormd. Partnerruil met een psychologisch doel. Bij de tijdelijke nieuwe partner botsten de deelnemers voornamelijk op zichzelf en op gevolgen van eigen gedrag. Ze liepen tegen eenzelfde soort problemen aan. De tijdelijke partner, waarmee echt samengewoond werd, hield onbewust een spiegel voor.

Een vooroordeel wat onder veel mensen heerst, is dat autisme en empathie niet samen kunnen gaan. Ook onder partners van iemand met autisme is dit een veelgehoorde bewering. Als de partner niet snel genoeg of niet passend genoeg reageert, wordt dat makkelijk als niet-empathisch, niet-meelevend en soms zelfs als egoïstisch omschreven. Ik herken mijn eigen man totaal niet in egoïsme en hij is juist zeer meelevend, toch begrijp ik wel waar het vooroordeel vandaan komt. Let wel, ik vind het dus een VOORoordeel. Autisme en empathie gaan wat mij betreft absoluut samen.

Een groot verschil tussen m’n man en mij is de manier waarop onze breinen werken. We hebben het beste met elkaar voor, maar daarbij moeten we het wel ieder met een anders werkend brein doen. Dat zorgt ondanks al onze goede bedoelingen regelmatig voor miscommunicatie.

Zo’n beetje maandelijks organiseer ik een meeting. De ene maand is dat voor partners van iemand met autisme, de andere maand voor koppels. Tijdens afgelopen koppelmeeting werden zoals altijd mooie gesprekken gevoerd en veel ervaringen gedeeld. Eén gesprek zette me extra aan het denken.

De diagnose van mijn man kwam in 2006.  De hulpverlener waarschuwde ons dat we in een rouwperiode terecht gingen komen. We lachten erom. Rouw? Doe niet zo gek. Wisten wij veel...

Gaslighting, ik had er nog nooit van gehoord. Omdat ik op internet de link met autistische partners voorbij zag komen, werd ik nieuwsgierig en heb ik het opgezocht. Google leerde me ‘Gaslighting is een vorm van psychologische manipulatie, met als doel mensen zich mentaal totaal ontredderd te laten voelen en te laten twijfelen aan het eigen gezonde verstand’.