Je rijbewijs halen en autisme

Gepubliceerd op 7 oktober 2023 om 16:32

Deze blog schrijf ik als trotse moeder van een zoon met autisme.

Ik zie online vaak de vraag of je met autisme je rijbewijs kunt halen en hoe dat dan gaat. Ik hoop dat je hier iets aan hebt als jij of je kind rijlessen overweegt.

Onze zoon stelde het jarenlang uit om z’n rijbewijs te halen. Tot november 2022. Hij was toen 25. Hij had zelf al wat vooronderzoek gedaan en samen zochten we nog wat dingen verder uit, zoals welke rijschool het beste zou passen. Hij keek er bijvoorbeeld naar of ze een fatsoenlijk slagingspercentage hadden. Dat kun je op internet vinden. Zo streepten we samen rijscholen af en kwamen we uiteindelijk uit bij volgens ons de best passende. Overigens is dat geen speciale rijschool voor autisme, maar deze bestaan wel.

Ik belde de rijschoolhouder en we raakten in gesprek. Het voelde goed, maar ze had helaas geen mogelijkheid om op de vrije woensdagen van onze zoon af te spreken. Dat vonden we belangrijk, omdat lessen na een werkdag teveel zou zijn. Al pratend kwamen we toch tot een superfijn plan. Ze kende een gepensioneerde rij-instructeur die eigenlijk nog wel iets wilde doen. En zo geschiedde. Zoon kocht een lespakket en een week of 2 later had hij z’n eerste rijles. Hij volgde de Rijopleiding In Stappen, afgekort RIS.

Hij leste met de gepensioneerde instructeur in de auto van de bewuste rijschool. Het klikte, dus dat was hartstikke fijn! Ideale bijkomstigheid was ook dat hij op deze manier snel kon starten in plaats van eerst op een wachtlijst te moeten.

Een week na de eerste rijles deed hij theorie-examen. Daar had hij zelfstandig voor geleerd. Gewoon thuis achter de computer en vanuit een theorieboek. Hij slaagde in 1 keer. Dat had hij alvast binnen.

Maar ja, autisme... Je ontkomt er niet aan om je diagnose te vermelden op de gezondheidsverklaring die je moet invullen. Of het terecht is of niet, of het eerlijk is of niet, maar dan moet je dus standaard gekeurd worden. We maakten een afspraak bij een onafhankelijke psychiater en een week na z’n theorie-examen konden we daar terecht. Alles verliep vlotjes achter elkaar.

Over dit soort keuringen lees ik verschillende ervaringen. Bij onze zoon was het een gesprek van een minuut of 40. Ik was met hem mee. Eerst had hij een gesprek met een psycholoog, daarna met een psychiater. We stonden dus niet na een paar minuten weer buiten, wat ik ook weleens hoor. Wel was hij dik 200 euro armer. Maar! Goed nieuws, want hij is onbeperkt goedgekeurd. Hoe onterecht zo’n keuring  misschien ook mag zijn, voor die 200 euro is alles nu wel goed geregeld.

Het kan ook zijn dat de psychiater van mening is dat je over een X aantal jaar opnieuw gekeurd moet worden, dan moet je helaas over X jaar nog eens op keuring.

Soms krijg je bij een keuring ook nog de verplichting tot een rijtest opgelegd. Bij onze zoon was dat niet het geval. Voorheen moest iedereen met autisme een verplichte rijtest afleggen, maar dat is gelukkig niet meer. De psychiater bepaalt of het nodig is of niet. Onze zoon hoefde dat dus niet.

Op z’n vrije woensdagen stond om 9 uur de leswagen voor de deur. Anderhalf uur rijden per keer. Bewust wat langere lessen, zodat hij de tijd had er goed in te komen. Ik vermeld dit, omdat ik denk dat meer jongeren/volwassen met autisme baat kunnen hebben bij iets langere lessen.

Na een maand of 3 te hebben gelest is z’n examen aangevraagd. Daarbij hoorde een tussentijdse toets. De tussentijdse toets lijkt op een examen. Je start ook gewoon bij het CBR en je rijdt met een examinator naast je. Het is een soort oefen-examen wat je een aantal weken voor het echte afrijden aflegt. Tijdens deze toets doe je ook de bijzondere verrichtingen. Inparkeren, straatje keren, dat soort dingen. Als je dat goed doet, hoef je dat op je examen niet meer te doen.

Vanwege het aangegeven autisme zou onze zoon een AA-examinator krijgen. Dat is een examinator die speciaal opgeleid is om mensen met een medische situatie te beoordelen. Deze examinator krijgt inzage in je medische gegevens. De tussentijdse toets en het examen op zich zijn verder hetzelfde, je krijgt dus geen voor- of nadeel, enkel een examinator die op de hoogte is van je situatie.

Eind mei had onze zoon z’n tussentijdse toets en 2 weken later, begin juni, was daar het echte afrijden. Hij werd een uurtje eerder thuis door z’n instructeur opgehaald, zodat hij nog even kon inrijden. Daarna door naar het CBR voor het echte afrijden.

Toevallig had onze zoon bij zowel z’n tussentijdse toets als het afrijden dezelfde examinator. Het is volgens mij geen vaste regel om dezelfde te hebben, maar hij vond het erg fijn. Wie je krijgt weet je niet van tevoren.

Ik zat strak van de zenuwen thuis te wachten. Alle vertrouwen dat hij het kon hoor, maar toch, je weet het nooit zeker tot je de uitslag hoort. Wat was ik blij toen ik z’n lachende gezicht zag toen hij thuiskwam. De titel van de blog verklapt de uitslag ook al, hij is geslaagd! De eerste keer. En wat zijn we trots!

Onze zoon vindt het goed dat ik zijn verhaal over het behalen van z’n rijbewijs in deze blog deel. We hopen dat het jou of je kind kan helpen.

-Jolanda-